احکام وضو
س ١٠٠ : به نیت طهارت برای نماز مغرب وضو گرفتم، آیا برای من با این وضو مسّ قرآ ن کریم و
خواندن نماز عشا جایز است؟
ج: بعد از آنکه وضو به طور صحیح محقّق شد، تا زمانی که باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است.
س ١٠١ : کسی که در جلوی سرش موی مصنوعی گذاشته است و د ر صورت نگذاشتن آن به مشقت می افتد، آیا مسح بر موی مصنوعی برای او جایز است؟
ج: موی مصنوعی اگر به نحو کلاه گیس باشد، واجب است برای مسح آن را بردارد، ولی اگر موی
مصنوعی بر پوست سرکاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوی سر باعث عسر و حرجی شود که عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روی آن مجزی است.
س ١٠٢ : شخصی گفته است که هنگام وضو فقط باید دو مشت آب بر صورت ریخته شود، و اگر بار سوم آب ریخته شود وضو باطل خواهد بود. آیا این سخن صحیح است؟
ج: شستن اعضاء در وضو، بار اوّل واجب و بار دوّم جائز و بیش از آن مشروع نیست لکن ملاک برای
تعیین هر بار، قصد انسان است، پس اگر به قصد بار اوّل چند مرتبه آب بریزد اشکال ندارد.
س ١٠٣ : آیا در وضوی ارتماسی جایز است که چند بار دست و صورت را داخل آب کنیم یا این که فقط
دوبار جایز است؟
ج: فقط دو بار می توان دست و صورت را وضوی ارتماسی داد بار اوّل واجب، و بار دوّم جائز است و
بیش از آن، مشروع نیست. ولی در وضوی ارتماسی در مورد دستها باید قصد شستن وضوئی آنها هنگام خارج کردن آنها از آب باشد، تا بتوان از این طریق مسح را با آب وضو انجام داد.
س ١٠٤ : آیا چربیهائی که به طور طبیعی در مو و صورت به وجود می آیند، مانع محسوب م یشوند؟
ج: مانع محسوب نمی شود، مگر آنکه به حدّی باشد که مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد.س ١٠٥ : مدت زمانی مسح پاهایم را از سر انگشتان انجام نمی دادم، بلکه فقط روی پا و مقداری از انگشتان
را مسح می کردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحت، نمازهائی را که خوانده ام باید
قضا کنم؟
ج: اگر مسح پا شامل سر انگشتان پا نباشد، وضو باطل و قضای نمازهای خوانده شده، واجب است. ولی
اگر انسان شک داشته باشد که آیا هنگام مسح، از سر انگشتان پا مسح می کرده است یا نه؟ در صورتی که
مسئله را می دانسته و احتمال می دهد که از سر انگشتان مسح کرده باشد وضو و نمازهای خوانده شده
محکوم به صحت هستند.
س ١٠٧ : وضو در مساجد و مراکز و ادارات دولتی که دولت در سایر کشورهای اسلامی بنا م ی کند، چه
حکمی دارد؟
ج: جایز است و مانع شرعی ندارد.
س ١٠٨ : چشمه ای است که سرچشمه آن در زمین ملکی شخصی قرار دارد . اگر بخواهیم آب آن را به
وسیله لوله به منطقه ای که چند کیلومتر با آن فاصله دارد، انتقال دهیم، باید لوله از زمی ن های ملکی این
شخص و افراد دیگر عبور نماید، آیا در صورت عدم رضایت مالکین زمین ها، استفاده از آب چشمه برای
وضو و غسل و سایر تطهیرات جایز است؟
ج: اگر چشمه، در کنار و خارج از ملک غیر، خود به خود جوشیده و قبل از جریان آن بر زمین، وارد
لوله شده و به منطقه منظور هدایت شود در صورتی که استفاده از آب عرفا تصرّف در ملک غیر محسوب
نشود، اشکال ندارد.
س ١٠٩ : سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام کرده است، ولی در برخی از محلّه ها
فشار آب ضعیف است و ساکنان آن مجبورند که برای استفاده از آب در طبقات بالای ساختمانها از پمپ
فشار استفاده کنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟
الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعی جایز است؟
ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبی که بوسیله پمپ جذب می شود
چه حکمی دارد؟
ج: در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبی که بوسیله پمپ به
دست می آید، محل اشکال است.
س ١١٠ : نظر جنابعالی درباره وضو گرفتن قبل از داخل شد وقت نماز چیست؟ در پاسخ به یکی ا ز
استفتائات فرموده اید که با وضوئی که نزدیک اول وقت نماز گرفته می شود، می توان نماز خواند. منظور شما
از نزدیک اول وقت نماز، چه مقدار است؟
ج: ملاک صدق عرفی نزدیکی وقت نماز است، و اگر در آن وقت برای نماز وضو گرفته شود، اشکال
ندارد.
س ١١١ : آیا شخصی که وضو می گیرد، مستحب است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنی جائی را که موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا می کند، مسح نماید؟
ج: محل مسح پا عبارت است از روی پا از سر یکی از انگشتان تا مفصل ساق، و استحباب مسح پائین
انگشتان پا ثابت نشده است.
س ١١٢ : اگر شخص وضو گیرنده، هنگام شستن دستها و صورت به قصد وضو اقدام به باز و بسته کردن
شیر آب نماید، این کار او چه حکمی دارد؟
ج: اشکال ندارد و به صحت وضو لطمه ای نمی زند. ولی اگر بعد از فراغت از شستن دست چپ و قبل از
مسح با آن، دستش را روی شیری که خیس است بگذارد و آب وضوی دست با آب خارج از وضو مخلوط
شود، صحت مسح با رطوبتی که مختلط از آب وضو و آب خارج است، محل اشکال می باشد.
س ١١٣ : آیا برای مسح می توان از غیر آب وضو استفاده کرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتما باید با دست
راست و از بالا به پایین باشد؟
ج: مسح سر و پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در دستها مانده، کشیده شود و اگر رطوبتی باقی
نمانده باید از ریش یا ابرو رطوبت گرفته و مسح نماید و احتیاط آن است که مسح سر با دست راست باشد،
ولی کشیدن مسح از بالا به پایین لازم نیست.
س ١١٤ : بعضی از زنها ادعا می کنند که وجود رنگ روی ناخن مانع وضو نیست و مسح روی جوراب نازک
هم جایز است. نظر شریف جنابعالی در این باره چیست؟
ج: در صورتی که رنگ دارای جرم باشد، مانع از رسیدن آب به ناخن م یباشد و وضو باطل است و مسح
بر جوراب هر قدر هم نازک باشد، صحیح نیست.
س ١١٥ : آیا مجروحان جنگی که قطع نخاع شده اند و قدرت نگهداری بول را ندارند، جایز است در نماز
جمعه شرکت کرده و به خطبه ها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلوس، نماز جمعه و عصر را
بخوانند؟
ج: شرکت آنان در نماز جمعه اشکال ندارد، ولی با توجه به اینکه بر آنان واجب است که بعد از وضو
گرفتن بدون فاصله زمانی، شروع به خواندن نماز کنند، بنابراین وضوی قب ل از خطبه های نماز جمعه در
صورتی برای خواندن نماز جمعه کافی است که بعد از وضو حدثی از آنان سر نزند.
س ١١٦ : شخصی که قادر بر وضو گرفتن نیست، فرد دیگری را برای انجام وضو به نیابت می گیرد و
خودش نیت نموده و با دست خود مسح می کند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن
مسح می نماید. اگر از این کار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح می کند. حال، اگر این
شخص دست نداشته باشد، چه حکمی دارد؟
ج: اگر این شخص کف دست نداشته باشد، برای مسح، رطوبت از ساعد او گرفته می شود، و اگر ساعد
هم نداشته باشد، رطوبت از صورت او گرفته شده و سر و پا با آن مسح می شوند.
س ١١٧ : در نزدیکی محل برگزاری نماز جمعه مکانی برای وضو گرفتن وجود دارد که تابع مسجد جامع
است و پول آب آن از غیر بودجه مسجد پرداخت می شود. آیا شرکت کنندگان در نماز جمعه جایز است
که از آن آب استفاده کنند؟
ج: چون آب آن برای وضو گرفتنِ همه نمازگزاران بطور مطلق قرارداده شده است، استفاده از آن
اشکال ندارد.
س ١١٨ : آیا وضوئی که قبل از نماز ظهر و عصر گرفته شده، برای خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به
این که در این مدت هیچیک از مبطلات وضو از وی سرنزده است، کافی است؟ یا آنکه هر نمازی نیت و
وضوی جداگانه ای دارد؟
ج: برای هر نمازی وضوی جداگانه لازم نیست. با یک وضو تا زمانی که باطل نشده، می تواند هر مقدار
نماز که می خواهد بخواند.
س ١١٩ : آیا وضو گرفتن به نیت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جایز است؟
ج: وضو گرفتن برای خواندن نماز واجب، اگر نزدیک داخل شدن به وقت آن باشد. اشکال ندارد.
س ١٢٠ : به علت فلج شدن هر دو پایم به کمک کفش طبی و عصای چوبی راه می روم، و چون به هیچ وجه
بیرون آوردن کفش هنگام وضو برایم امکان ندارد، امیدوارم وظیفه شرعی مرا در رابطه با مسح هر دو پا بیان
فرمائید.
ج: اگر بیرون آوردن کفش برای مسح پاها برای شما خیلی سخت و دشوار است ، مسح بر روی کفش
کافی و مجزی است.
س ١٢١ : اگر بعد از رسیدن به مکانی تا چند فرسخی آن به جستجوی آب بپردازیم و آب آلوده و کثیفی را
بیابیم، در این حالت تیمم برای ما واجب است یا وضو گرفتن با آن آب؟
ج: اگر آن آب پاک و مطلق باشد و استعمال آن ضرری نداشته باشد و خوف ضرر هم در بین نباشد،
وضو واجب است و نوبت به تیمم نمی رسد.
س ١٢٢ : آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد
قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
ج: وضو به قصد طهارت از نظر شرعی مستحب و مطلوب است و خواندن نماز با وضوی مستحب جایز
است.
س ١٢٣ : کسی که همیشه در وضویش شک می کند، چگونه می تواند به مسجد برود و نماز بخواند و به
قرائت قرآن کریم و زیارت معصومین ( علیهم السلام) بپردازد؟
ج: شک در بقای طهارت بعد از وضو اعتبار ندارد، و تا یقین به نقض وضو پیدا نکرده است می تواند با
آن نماز بخواند و قرآن قرائت کند و به زیارت برود.
س ١٢٤ : آیا در صحت وضو شرط است که آب بر همه قسمت های دست جریان پیدا کند یا آنکه کشیدن
دست تر بر آن کافی است؟
ج: صدق شستن منوط به رساندن آب به تمام عضو است هر چند بوسیله دست کشیدن باشد. ولی مسح
اعضاء با دست مرطوب به تنهائی کافی نیست.
س ١٢٥ : آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو کافی است یا این که رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟
ج: مسح سر را می تواند بر روی پوست و یا موی قسمت جلوی سر بکشد، ولی اگر موی جاهای دیگر سر
در قسمت جلو جمع شده باشد یا موی جلوی سر به قدری بلند باشد که بر روی صورت یا شانه ها ریخته
شده است، مسح بر آن کافی نیست و باید فرق سر را باز کرده پوست یا بن موها را مسح کند.
س ١٢٦ : کسی که از موی مصنوعی استفاده می کند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به
غسل چیست؟
ج : اگر موی کاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها
قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روی همین موها کافی است، و غسل نیز همین حکم
را دارد.
س ١٢٧ : ایجاد فاصله زمانی در شستن اعضاء هنگام وضو یا غسل، چه حکمی دارد؟
ج: فاصله زمانی ( عدم موالات) در غسل اشکال ندارد. ولی در وضو اگر فاصله به مقداری باشد که
اعضای قبلی خشک شوند، وضو باطل است.
س ١٢٨ : وضو و نماز کسی که پی در پی از او باد به مقدار کم خارج می شود، چه حکمی دارد؟
ج: اگر نتواند وضوی خود را تا آخر نماز حفظ کند و تجدید وضو در اثناء نماز هم برای او خیلی دشوار
باشد، می تواند با هر وضوئی یک نماز بخواند، یعنی برای هر نماز به یک وضو اکتفا کند، هر چند وضوی او
در بین نماز باطل شود.
س ١٢٩ : بعضی از افرادی که در مجتمع های مسکونی زندگی می کنند، از پرداخت هزینه خدماتی که از
آنها استفاده می کنند از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانی و مانند آنها، خودداری می کنن د . آیا
روزه و نماز و سایر عبادات این افراد که بار مالی این خدمات را بدون رضایت همسایگان به دوش آنان
می اندازند، از نظر شرعی باطل است؟
ج : هر یک از مشترکین از نظر شرعی به مقداری که از امکانات مشترک استفاده می کند، نسب ت به
هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع کند، وضو و غسل او محل اشکال و بلکه باطل
است.
س ١٣٠ : شخصی غسل جنابت نموده و بعد از گذشت سه تا چهار ساعت می خواهد نماز بخواند، ولی نمی
داند غسلش باطل شده است یا خیر؟ اگر احتیاطا وضو بگیرد، اشکال دارد یا خیر؟
ج: در فرض مذکور وضو واجب نیست، ولی احتیاط هم مانعی ندارد.
س ١٣١ : آیا کودک نا بالغ، محدث به حدث اصغر می شود ؟ آیا می توان قرآن را در دسترس او قرارداد تا
آن را مسّ کند؟
ج: بله، با عارض شدن مبطلات وضو، کودک نابالغ هم محدث می شود، ولی مس کتابت قرآن بر او
حرام نیست و بر مکلّف واجب نیست او را از دست زدن به نوشته قرآن باز دارد.
س ١٣٢ : اگر عضوی از اعضای وضو بعد از شستن آن و قبل از اتمام وضو ، نجس شود، چه حکمی دارد؟
ج: نجس شدن آن عضو، به صحت وضو ضرر نمی رساند، ولی تطهیر آن عضو برای پاک شدن از نجاست
بخاطر نماز واجب است.
س ١٣٣ : آیا بودن چند قطره آب بر روی پا هنگام مسح، برای وضو ضرر دارد؟
ج: واجب است که محل مسح از آن قطرات خشک شود تا هنگام مسح، رطوبت دست بر پا تأثیر
بگذارد نه بر عکس.
س ١٣٤ : کسی که دست راست او از بالای مرفق قطع شده، آیا مسح پای راست از او ساقط است؟
ج: مسح پای راست از او ساقط نمی شود، بلکه باید با دست چپ بر آن مسح کند.
س ١٣٥ : کسی که در اعضای وضوی او زخم یا شکستگی باشد، چه وظیفه ای دارد؟
ج: اگر در اعضای وضو زخم یا شکستگی است و روی آن باز باشد و آب برای آن ضرر ندارد، باید آن
را بشوید و اگر شستن آن مضر است باید اطراف آن را بشوید، و احتیاط آن است که اگر کشیدن دست تر
بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بکشد.
س ١٣٦ : کسی که محل مسح او زخم است، چه وظیفه ای دارد؟
ج: اگر نمی تواند روی زخم محل مسح دستِ تر بکشد باید به جای وضو تیمم کند. ولی در صورتی که
می تواند پارچه ای روی زخم قرار دهد و بر آن دست بکشد، احتیاط آن است که علاوه بر تیمم، وضو نیز با
چنین مسحی بگیرد.
س ١٣٧ : کسی که جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن می شود، چه حکمی دارد؟
ج: اعاده وضو برای اعمال مشروط به طهارت، واجب است، و اگر با وضوی باطل نماز خوانده باشد، اعاده
آن نیز واجب می باشد.
س ١٣٨ : کسی که در یکی از اعضای وضویش زخمی وجود دارد که حتی اگر جبیره هم بر روی آن قرار
دهد دائما از آن خون می آید، چگونه باید وضو بگیرد؟
ج: واجب است جبیره ای را بر روی زخم بگذارد که خون از آن بیرون نمی آید، مثل نایلون.
س ١٣٩ : آیا خشک کردن رطوبت بعد از وضو مکروه است؟ در مقابل، آیا خشک نکردن آن مستحب
است؟
ج : اگر دستمال یا پارچه معینی را مخصوص این کار قرار دهد، اشکال ندارد.
س ١٤٠ : آیا رنگ مصنوعی که زنها از آن برای رنگ کردن موی سر و ابروی شان استفاده می کنند، مانع از
صحت وضو و غسل است؟
ج : اگر صرفا رنگ باشد و دارای جرمی نباشد که مانع از رسیدن آب به مو شود، وضو و غسل صحیح
است.
س ١٤١ : آیا جوهر از موانعی است که وجود آن بر روی دست باعث بطلان وضو م یشود؟
ج: اگر جوهر دارای جرم بوده و مانع از رسیدن آب به پوست شود، وضو باطل است، و تشخیص این
موضوع بر عهده مکلّف می باشد.
س ١٤٢ : اگر رطوبت مسح سر به رطوبت صورت متصل شود، آیا وضو باطل می شود؟
ج: از آنجائی که مسح پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دو دست باقی مانده صورت بگیرد،
لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این که
رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.
س ١٤٣ : شخصی که وضویش نسبت به وضوی متعارف بین مردم وقت بیشتری می گیرد، برای یقین پیدا
کردن به شستن اعضای وضو چه کاری باید انجام دهد؟
ج: باید از وسوسه اجتناب نماید، و برای این که شیطان از او ناامید شود، باید به وسوسه ها اعتناء نکند و
کوشش کند که همانند سایر اشخاص به مقداری که از نظر شرعی واجب است، اکتفا نماید.
س ١٤٤ : بعضی از قسمت های بدنم خالکوبی شده است، گفته می شود که غسل و وضو و نمازم باطل هستند
و نمازی از من پذیرفته نمی شود. امیدوارم مرا در این باره راهنمائی فرمائید.
ج: اگر خالکوبی مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزی که مانع از رسیدن
آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.
س ١٤٥ : اگر بعد از خروج بول، انسان استبراء کرد و وضو گرفت و سپس رطوبتی که مردد بین بول و منی
است از او خارج شد، چه حکمی دارد؟
ج: در فرض سؤال، برای تحصیل یقین به طهارت از حدث، واجب است که هم غسل کند و هم وضو
بگیرد.
س ١٤٦ : لطفا تفاوت وضوی زن و مرد را بیان فرمائید.
ج: بین زن و مرد در افعال و کیفیت وضو فرقی نیست، جز این که برای مردها مستحب است که هنگام
شستن آرنج از قسمت بیرونی آن شروع کنند و زنها از قسمت داخلی آن.
خواندن نماز عشا جایز است؟
ج: بعد از آنکه وضو به طور صحیح محقّق شد، تا زمانی که باطل نشده است، انجام هر عمل مشروط به طهارت، با آن جایز است.
س ١٠١ : کسی که در جلوی سرش موی مصنوعی گذاشته است و د ر صورت نگذاشتن آن به مشقت می افتد، آیا مسح بر موی مصنوعی برای او جایز است؟
ج: موی مصنوعی اگر به نحو کلاه گیس باشد، واجب است برای مسح آن را بردارد، ولی اگر موی
مصنوعی بر پوست سرکاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوی سر باعث عسر و حرجی شود که عادتا قابل تحمل نیست، مسح بر روی آن مجزی است.
س ١٠٢ : شخصی گفته است که هنگام وضو فقط باید دو مشت آب بر صورت ریخته شود، و اگر بار سوم آب ریخته شود وضو باطل خواهد بود. آیا این سخن صحیح است؟
ج: شستن اعضاء در وضو، بار اوّل واجب و بار دوّم جائز و بیش از آن مشروع نیست لکن ملاک برای
تعیین هر بار، قصد انسان است، پس اگر به قصد بار اوّل چند مرتبه آب بریزد اشکال ندارد.
س ١٠٣ : آیا در وضوی ارتماسی جایز است که چند بار دست و صورت را داخل آب کنیم یا این که فقط
دوبار جایز است؟
ج: فقط دو بار می توان دست و صورت را وضوی ارتماسی داد بار اوّل واجب، و بار دوّم جائز است و
بیش از آن، مشروع نیست. ولی در وضوی ارتماسی در مورد دستها باید قصد شستن وضوئی آنها هنگام خارج کردن آنها از آب باشد، تا بتوان از این طریق مسح را با آب وضو انجام داد.
س ١٠٤ : آیا چربیهائی که به طور طبیعی در مو و صورت به وجود می آیند، مانع محسوب م یشوند؟
ج: مانع محسوب نمی شود، مگر آنکه به حدّی باشد که مانع از رسیدن آب به پوست و مو گردد.س ١٠٥ : مدت زمانی مسح پاهایم را از سر انگشتان انجام نمی دادم، بلکه فقط روی پا و مقداری از انگشتان
را مسح می کردم؛ آیا این مسح صحیح بوده است؟ و در صورت عدم صحت، نمازهائی را که خوانده ام باید
قضا کنم؟
ج: اگر مسح پا شامل سر انگشتان پا نباشد، وضو باطل و قضای نمازهای خوانده شده، واجب است. ولی
اگر انسان شک داشته باشد که آیا هنگام مسح، از سر انگشتان پا مسح می کرده است یا نه؟ در صورتی که
مسئله را می دانسته و احتمال می دهد که از سر انگشتان مسح کرده باشد وضو و نمازهای خوانده شده
محکوم به صحت هستند.
س ١٠٧ : وضو در مساجد و مراکز و ادارات دولتی که دولت در سایر کشورهای اسلامی بنا م ی کند، چه
حکمی دارد؟
ج: جایز است و مانع شرعی ندارد.
س ١٠٨ : چشمه ای است که سرچشمه آن در زمین ملکی شخصی قرار دارد . اگر بخواهیم آب آن را به
وسیله لوله به منطقه ای که چند کیلومتر با آن فاصله دارد، انتقال دهیم، باید لوله از زمی ن های ملکی این
شخص و افراد دیگر عبور نماید، آیا در صورت عدم رضایت مالکین زمین ها، استفاده از آب چشمه برای
وضو و غسل و سایر تطهیرات جایز است؟
ج: اگر چشمه، در کنار و خارج از ملک غیر، خود به خود جوشیده و قبل از جریان آن بر زمین، وارد
لوله شده و به منطقه منظور هدایت شود در صورتی که استفاده از آب عرفا تصرّف در ملک غیر محسوب
نشود، اشکال ندارد.
س ١٠٩ : سازمان آب، نصب پمپ فشار و استفاده از آن را ممنوع اعلام کرده است، ولی در برخی از محلّه ها
فشار آب ضعیف است و ساکنان آن مجبورند که برای استفاده از آب در طبقات بالای ساختمانها از پمپ
فشار استفاده کنند، با توجه به این مسأله به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید؟
الف: آیا نصب پمپ فشار آب جهت استفاده از آب بیشتر از نظر شرعی جایز است؟
ب: در صورت عدم جواز استفاده از پمپ فشار آب، وضو و غسل با آبی که بوسیله پمپ جذب می شود
چه حکمی دارد؟
ج: در فرض سؤال، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست، و وضو و غسل با آبی که بوسیله پمپ به
دست می آید، محل اشکال است.
س ١١٠ : نظر جنابعالی درباره وضو گرفتن قبل از داخل شد وقت نماز چیست؟ در پاسخ به یکی ا ز
استفتائات فرموده اید که با وضوئی که نزدیک اول وقت نماز گرفته می شود، می توان نماز خواند. منظور شما
از نزدیک اول وقت نماز، چه مقدار است؟
ج: ملاک صدق عرفی نزدیکی وقت نماز است، و اگر در آن وقت برای نماز وضو گرفته شود، اشکال
ندارد.
س ١١١ : آیا شخصی که وضو می گیرد، مستحب است هنگام مسح قسمت پائین انگشتان پا یعنی جائی را که موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا می کند، مسح نماید؟
ج: محل مسح پا عبارت است از روی پا از سر یکی از انگشتان تا مفصل ساق، و استحباب مسح پائین
انگشتان پا ثابت نشده است.
س ١١٢ : اگر شخص وضو گیرنده، هنگام شستن دستها و صورت به قصد وضو اقدام به باز و بسته کردن
شیر آب نماید، این کار او چه حکمی دارد؟
ج: اشکال ندارد و به صحت وضو لطمه ای نمی زند. ولی اگر بعد از فراغت از شستن دست چپ و قبل از
مسح با آن، دستش را روی شیری که خیس است بگذارد و آب وضوی دست با آب خارج از وضو مخلوط
شود، صحت مسح با رطوبتی که مختلط از آب وضو و آب خارج است، محل اشکال می باشد.
س ١١٣ : آیا برای مسح می توان از غیر آب وضو استفاده کرد؟ و همچنین آیا مسح سر حتما باید با دست
راست و از بالا به پایین باشد؟
ج: مسح سر و پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در دستها مانده، کشیده شود و اگر رطوبتی باقی
نمانده باید از ریش یا ابرو رطوبت گرفته و مسح نماید و احتیاط آن است که مسح سر با دست راست باشد،
ولی کشیدن مسح از بالا به پایین لازم نیست.
س ١١٤ : بعضی از زنها ادعا می کنند که وجود رنگ روی ناخن مانع وضو نیست و مسح روی جوراب نازک
هم جایز است. نظر شریف جنابعالی در این باره چیست؟
ج: در صورتی که رنگ دارای جرم باشد، مانع از رسیدن آب به ناخن م یباشد و وضو باطل است و مسح
بر جوراب هر قدر هم نازک باشد، صحیح نیست.
س ١١٥ : آیا مجروحان جنگی که قطع نخاع شده اند و قدرت نگهداری بول را ندارند، جایز است در نماز
جمعه شرکت کرده و به خطبه ها گوش دهند و با عمل به وظیفه شخص مسلوس، نماز جمعه و عصر را
بخوانند؟
ج: شرکت آنان در نماز جمعه اشکال ندارد، ولی با توجه به اینکه بر آنان واجب است که بعد از وضو
گرفتن بدون فاصله زمانی، شروع به خواندن نماز کنند، بنابراین وضوی قب ل از خطبه های نماز جمعه در
صورتی برای خواندن نماز جمعه کافی است که بعد از وضو حدثی از آنان سر نزند.
س ١١٦ : شخصی که قادر بر وضو گرفتن نیست، فرد دیگری را برای انجام وضو به نیابت می گیرد و
خودش نیت نموده و با دست خود مسح می کند و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست او را گرفته و با آن
مسح می نماید. اگر از این کار هم عاجز باشد، نائب از دست او رطوبت گرفته و مسح می کند. حال، اگر این
شخص دست نداشته باشد، چه حکمی دارد؟
ج: اگر این شخص کف دست نداشته باشد، برای مسح، رطوبت از ساعد او گرفته می شود، و اگر ساعد
هم نداشته باشد، رطوبت از صورت او گرفته شده و سر و پا با آن مسح می شوند.
س ١١٧ : در نزدیکی محل برگزاری نماز جمعه مکانی برای وضو گرفتن وجود دارد که تابع مسجد جامع
است و پول آب آن از غیر بودجه مسجد پرداخت می شود. آیا شرکت کنندگان در نماز جمعه جایز است
که از آن آب استفاده کنند؟
ج: چون آب آن برای وضو گرفتنِ همه نمازگزاران بطور مطلق قرارداده شده است، استفاده از آن
اشکال ندارد.
س ١١٨ : آیا وضوئی که قبل از نماز ظهر و عصر گرفته شده، برای خواندن نماز مغرب و عشا هم با علم به
این که در این مدت هیچیک از مبطلات وضو از وی سرنزده است، کافی است؟ یا آنکه هر نمازی نیت و
وضوی جداگانه ای دارد؟
ج: برای هر نمازی وضوی جداگانه لازم نیست. با یک وضو تا زمانی که باطل نشده، می تواند هر مقدار
نماز که می خواهد بخواند.
س ١١٩ : آیا وضو گرفتن به نیت نماز واجب قبل از داخل شدن به وقت آن جایز است؟
ج: وضو گرفتن برای خواندن نماز واجب، اگر نزدیک داخل شدن به وقت آن باشد. اشکال ندارد.
س ١٢٠ : به علت فلج شدن هر دو پایم به کمک کفش طبی و عصای چوبی راه می روم، و چون به هیچ وجه
بیرون آوردن کفش هنگام وضو برایم امکان ندارد، امیدوارم وظیفه شرعی مرا در رابطه با مسح هر دو پا بیان
فرمائید.
ج: اگر بیرون آوردن کفش برای مسح پاها برای شما خیلی سخت و دشوار است ، مسح بر روی کفش
کافی و مجزی است.
س ١٢١ : اگر بعد از رسیدن به مکانی تا چند فرسخی آن به جستجوی آب بپردازیم و آب آلوده و کثیفی را
بیابیم، در این حالت تیمم برای ما واجب است یا وضو گرفتن با آن آب؟
ج: اگر آن آب پاک و مطلق باشد و استعمال آن ضرری نداشته باشد و خوف ضرر هم در بین نباشد،
وضو واجب است و نوبت به تیمم نمی رسد.
س ١٢٢ : آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد
قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
ج: وضو به قصد طهارت از نظر شرعی مستحب و مطلوب است و خواندن نماز با وضوی مستحب جایز
است.
س ١٢٣ : کسی که همیشه در وضویش شک می کند، چگونه می تواند به مسجد برود و نماز بخواند و به
قرائت قرآن کریم و زیارت معصومین ( علیهم السلام) بپردازد؟
ج: شک در بقای طهارت بعد از وضو اعتبار ندارد، و تا یقین به نقض وضو پیدا نکرده است می تواند با
آن نماز بخواند و قرآن قرائت کند و به زیارت برود.
س ١٢٤ : آیا در صحت وضو شرط است که آب بر همه قسمت های دست جریان پیدا کند یا آنکه کشیدن
دست تر بر آن کافی است؟
ج: صدق شستن منوط به رساندن آب به تمام عضو است هر چند بوسیله دست کشیدن باشد. ولی مسح
اعضاء با دست مرطوب به تنهائی کافی نیست.
س ١٢٥ : آیا در مسح سر، مرطوب شدن مو کافی است یا این که رطوبت باید به پوست سر هم برسد؟
ج: مسح سر را می تواند بر روی پوست و یا موی قسمت جلوی سر بکشد، ولی اگر موی جاهای دیگر سر
در قسمت جلو جمع شده باشد یا موی جلوی سر به قدری بلند باشد که بر روی صورت یا شانه ها ریخته
شده است، مسح بر آن کافی نیست و باید فرق سر را باز کرده پوست یا بن موها را مسح کند.
س ١٢٦ : کسی که از موی مصنوعی استفاده می کند مسح سر را چگونه انجام دهد؟ و وظیفه او راجع به
غسل چیست؟
ج : اگر موی کاشته شده، قابل برداشتن نبوده و یا ازاله آن مستلزم ضرر و مشقت باشد و با وجود موها
قدرت بر رساندن رطوبت به پوست سر نباشد، مسح بر روی همین موها کافی است، و غسل نیز همین حکم
را دارد.
س ١٢٧ : ایجاد فاصله زمانی در شستن اعضاء هنگام وضو یا غسل، چه حکمی دارد؟
ج: فاصله زمانی ( عدم موالات) در غسل اشکال ندارد. ولی در وضو اگر فاصله به مقداری باشد که
اعضای قبلی خشک شوند، وضو باطل است.
س ١٢٨ : وضو و نماز کسی که پی در پی از او باد به مقدار کم خارج می شود، چه حکمی دارد؟
ج: اگر نتواند وضوی خود را تا آخر نماز حفظ کند و تجدید وضو در اثناء نماز هم برای او خیلی دشوار
باشد، می تواند با هر وضوئی یک نماز بخواند، یعنی برای هر نماز به یک وضو اکتفا کند، هر چند وضوی او
در بین نماز باطل شود.
س ١٢٩ : بعضی از افرادی که در مجتمع های مسکونی زندگی می کنند، از پرداخت هزینه خدماتی که از
آنها استفاده می کنند از قبیل هزینه آب سرد و گرم، تهویه، نگهبانی و مانند آنها، خودداری می کنن د . آیا
روزه و نماز و سایر عبادات این افراد که بار مالی این خدمات را بدون رضایت همسایگان به دوش آنان
می اندازند، از نظر شرعی باطل است؟
ج : هر یک از مشترکین از نظر شرعی به مقداری که از امکانات مشترک استفاده می کند، نسب ت به
هزینه خدمات مدیون است، و اگر از پرداختِ پول آب، امتناع کند، وضو و غسل او محل اشکال و بلکه باطل
است.
س ١٣٠ : شخصی غسل جنابت نموده و بعد از گذشت سه تا چهار ساعت می خواهد نماز بخواند، ولی نمی
داند غسلش باطل شده است یا خیر؟ اگر احتیاطا وضو بگیرد، اشکال دارد یا خیر؟
ج: در فرض مذکور وضو واجب نیست، ولی احتیاط هم مانعی ندارد.
س ١٣١ : آیا کودک نا بالغ، محدث به حدث اصغر می شود ؟ آیا می توان قرآن را در دسترس او قرارداد تا
آن را مسّ کند؟
ج: بله، با عارض شدن مبطلات وضو، کودک نابالغ هم محدث می شود، ولی مس کتابت قرآن بر او
حرام نیست و بر مکلّف واجب نیست او را از دست زدن به نوشته قرآن باز دارد.
س ١٣٢ : اگر عضوی از اعضای وضو بعد از شستن آن و قبل از اتمام وضو ، نجس شود، چه حکمی دارد؟
ج: نجس شدن آن عضو، به صحت وضو ضرر نمی رساند، ولی تطهیر آن عضو برای پاک شدن از نجاست
بخاطر نماز واجب است.
س ١٣٣ : آیا بودن چند قطره آب بر روی پا هنگام مسح، برای وضو ضرر دارد؟
ج: واجب است که محل مسح از آن قطرات خشک شود تا هنگام مسح، رطوبت دست بر پا تأثیر
بگذارد نه بر عکس.
س ١٣٤ : کسی که دست راست او از بالای مرفق قطع شده، آیا مسح پای راست از او ساقط است؟
ج: مسح پای راست از او ساقط نمی شود، بلکه باید با دست چپ بر آن مسح کند.
س ١٣٥ : کسی که در اعضای وضوی او زخم یا شکستگی باشد، چه وظیفه ای دارد؟
ج: اگر در اعضای وضو زخم یا شکستگی است و روی آن باز باشد و آب برای آن ضرر ندارد، باید آن
را بشوید و اگر شستن آن مضر است باید اطراف آن را بشوید، و احتیاط آن است که اگر کشیدن دست تر
بر آن ضرر ندارد، دست تر بر آن بکشد.
س ١٣٦ : کسی که محل مسح او زخم است، چه وظیفه ای دارد؟
ج: اگر نمی تواند روی زخم محل مسح دستِ تر بکشد باید به جای وضو تیمم کند. ولی در صورتی که
می تواند پارچه ای روی زخم قرار دهد و بر آن دست بکشد، احتیاط آن است که علاوه بر تیمم، وضو نیز با
چنین مسحی بگیرد.
س ١٣٧ : کسی که جاهل به بطلان وضویش است و بعد از وضو متوجه آن می شود، چه حکمی دارد؟
ج: اعاده وضو برای اعمال مشروط به طهارت، واجب است، و اگر با وضوی باطل نماز خوانده باشد، اعاده
آن نیز واجب می باشد.
س ١٣٨ : کسی که در یکی از اعضای وضویش زخمی وجود دارد که حتی اگر جبیره هم بر روی آن قرار
دهد دائما از آن خون می آید، چگونه باید وضو بگیرد؟
ج: واجب است جبیره ای را بر روی زخم بگذارد که خون از آن بیرون نمی آید، مثل نایلون.
س ١٣٩ : آیا خشک کردن رطوبت بعد از وضو مکروه است؟ در مقابل، آیا خشک نکردن آن مستحب
است؟
ج : اگر دستمال یا پارچه معینی را مخصوص این کار قرار دهد، اشکال ندارد.
س ١٤٠ : آیا رنگ مصنوعی که زنها از آن برای رنگ کردن موی سر و ابروی شان استفاده می کنند، مانع از
صحت وضو و غسل است؟
ج : اگر صرفا رنگ باشد و دارای جرمی نباشد که مانع از رسیدن آب به مو شود، وضو و غسل صحیح
است.
س ١٤١ : آیا جوهر از موانعی است که وجود آن بر روی دست باعث بطلان وضو م یشود؟
ج: اگر جوهر دارای جرم بوده و مانع از رسیدن آب به پوست شود، وضو باطل است، و تشخیص این
موضوع بر عهده مکلّف می باشد.
س ١٤٢ : اگر رطوبت مسح سر به رطوبت صورت متصل شود، آیا وضو باطل می شود؟
ج: از آنجائی که مسح پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دو دست باقی مانده صورت بگیرد،
لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این که
رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.
س ١٤٣ : شخصی که وضویش نسبت به وضوی متعارف بین مردم وقت بیشتری می گیرد، برای یقین پیدا
کردن به شستن اعضای وضو چه کاری باید انجام دهد؟
ج: باید از وسوسه اجتناب نماید، و برای این که شیطان از او ناامید شود، باید به وسوسه ها اعتناء نکند و
کوشش کند که همانند سایر اشخاص به مقداری که از نظر شرعی واجب است، اکتفا نماید.
س ١٤٤ : بعضی از قسمت های بدنم خالکوبی شده است، گفته می شود که غسل و وضو و نمازم باطل هستند
و نمازی از من پذیرفته نمی شود. امیدوارم مرا در این باره راهنمائی فرمائید.
ج: اگر خالکوبی مجرد رنگ باشد و یا در زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزی که مانع از رسیدن
آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.
س ١٤٥ : اگر بعد از خروج بول، انسان استبراء کرد و وضو گرفت و سپس رطوبتی که مردد بین بول و منی
است از او خارج شد، چه حکمی دارد؟
ج: در فرض سؤال، برای تحصیل یقین به طهارت از حدث، واجب است که هم غسل کند و هم وضو
بگیرد.
س ١٤٦ : لطفا تفاوت وضوی زن و مرد را بیان فرمائید.
ج: بین زن و مرد در افعال و کیفیت وضو فرقی نیست، جز این که برای مردها مستحب است که هنگام
شستن آرنج از قسمت بیرونی آن شروع کنند و زنها از قسمت داخلی آن.
+ نوشته شده در سه شنبه هفدهم مرداد ۱۳۹۱ ساعت 17:19 توسط سید علی هاشمی نژاد
|
به نام خدا